Operacja biodra – kiedy rehabilitacja – operacja biodra wielu pacjentom przynosi ukojenie w bólu i pozwala powrócić do codziennego życia. Niemniej jednak musimy mieć świadomość, że na samej operacji oraz rekonwalescencji się nie kończy – bardzo istotnym aspektem jest jeszcze rehabilitacja. To ona pozwala nam wrócić do pełnej sprawności. Kiedy powinniśmy rozpocząć ćwiczenia pod okiem specjalisty?
Rehabilitacja wczesna po operacji biodra
Fizjoterapeuci mówią o tak zwanych dwóch fazach rehabilitacji po operacji biodra – wczesnej oraz późnej. Wczesną rehabilitację, ku zdziwieniu wielu pacjentów, rozpoczynamy już w kilka dni od przeprowadzenia operacji. Zazwyczaj w pierwszej dobie po zabiegu następuje pionizacja pacjenta, a następnie zaczyna on powoli odzyskiwać sprawność, poruszając się czy wykonując proste czynności dnia codziennego. To właśnie wtedy pacjenci powinni rozpocząć rehabilitację, która – ze względu na ich stan ogólny – zazwyczaj nie jest zbyt wymagająca. Polega na wykonywaniu ruchów kończyną – rotacyjnych oraz wahadłowych. Fizjoterapeuci zalecają też ćwiczenia bierne na szynie CMP. Po pionizowaniu pacjenta można przejść do nieco bardziej wymagających ćwiczeń – zwykle fizjoterapeuci wprowadzają je w 3-4 dobie po operacji. Polegają one na unoszeniu kolan, prostowaniu nóg ku tyłowi czy odwodzeniu biodra do boku. Co istotne, ćwiczenia nie mogą sprawiać pacjentowi bólu, dlatego ich ilość trzeba zawsze dopasowywać indywidualnie. Rehabilitant ma na uwadze przede wszystkim aktualne wyniki badań oraz ogólny stan zdrowia pacjenta. Ważne, aby nie wykonywać ćwiczeń na własną rękę, gdyż może prowadzić to do przeforsowania organizmu.
Nauka chodu po operacji biodra
Jednym z ważniejszych elementów rehabilitacji po operacji biodra jest ponowna nauka chodu. Zazwyczaj rozpoczynamy ją w 4 dobie po operacji, choć u niektórych pacjentów można to zrobić wcześniej. Początkowo potrzebujemy balkonika rehabilitacyjnego, gdyż pacjent nie jest w stanie poruszać się samodzielnie. Powinien on wykonywać drobne, powolne ruchy, jednocześnie pamiętając, aby to pięta jak pierwsza dotykała podłoża. Pacjenci opanowują chodzenie z balkonikiem w ciągu kilku dni – zazwyczaj nieco szybciej tę umiejętność nabywają osoby młode. Wtedy też można przystąpić do nauki chodzenia bez balkonika oraz wykonywania podstawowych czynności dnia codziennego, na przykład związanych z higieną osobistą. Po opanowaniu umiejętności chodzenia, pacjent może zostać wypisany do domu. Nie oznacza to jednak zakończenia rehabilitacji po operacji biodra. Wręcz przeciwnie – przechodzimy wtedy do etapu rehabilitacji późnej, czyli po wypisaniu pacjenta ze szpitala.
Rehabilitacja po powrocie do domu – na czym polega?
Pacjenci z endoprotezą biodra muszą nauczyć się samodzielnie poruszać, tak aby móc w pełni powrócić do normalnego funkcjonowania. Zwykle chodzenie po płaskiej powierzchni nie sprawia im większego problemu, jednak pokonywanie schodów czy wchodzenie pod górkę bywa bardzo kłopotliwe. Dlatego też specjaliści radzą, aby pacjenci chodzili o kulach. Ważny jest dobór odpowiednich kul ortopedycznych, które pozwolą równomiernie rozłożyć ciężar ciała. Chodzenie o kulach może trwać od kilku dni do nawet kilku tygodni, w zależności od możliwości samego pacjenta, a także od jego wieku. Dalsza rehabilitacja po operacji biodra ma charakter dwojaki – z jednej strony pacjent zgłasza się na ćwiczenia do gabinetu fizjoterapeuty, z drugiej strony pewne aktywności podejmuje we własnym zakresie. Mowa tutaj na przykład o jeździe na rowerze czy pływaniu. Niemniej jednak z większością ćwiczeń będzie trzeba poczekać, aż rehabilitant wyrazi na nie zgodę. Początkowo bowiem skupia się on na wzmocnieniu poszczególnych partii mięśni oraz zwiększeniu zakresu ruchu kończyny. Jest to podstawa, aby pacjent mógł powrócić do wykonywania normalnych czynności, a także do większej aktywności fizycznej. Fizjoterapia po operacji biodra trwa nawet kilka miesięcy, lecz wiele zależy tutaj od predyspozycji własnych pacjenta. Zanim wrócimy do pełnej sprawności, musimy bowiem opanować technikę wykonywania podstawowych i bardziej zaawansowanych ruchów. Zdrowe osoby nie mają z tym problemu, jednak po operacji biodra mogą się one pojawić.
Sprawdź koniecznie:
Skutki zaniechania rehabilitacji po operacji biodra
Większość specjalistów stoi na stanowisku, że operacja biodra nie przyniesie oczekiwanych korzyści, jeśli nie zostanie po niej przeprowadzona odpowiednia rehabilitacja. Mowa tutaj zarówno o terapii wczesnej, jak i później, po opuszczeniu szpitala. Pacjentom może bowiem wydawać się, że powrócili oni do pełnej sprawności, jeśli na nowo opanują sztukę chodzenia. Niemniej jednak potrzeba wielu godzin pracy własnej, aby mówić o pełnej rekonwalescencji. Brak rehabilitacji po zabiegu zazwyczaj wiąże się z przykrymi konsekwencjami, takimi jak pojawienie się dolegliwości bólowych czy niemożność wykonywania pełnego zakresu ruchów. Pamiętajmy, że rehabilitację trzeba podjąć niemal od razu po przeprowadzeniu operacji. Zwlekanie z nią wydłuża okres rekonwalescencji, a także przekłada się na mniejszy komfort pacjenta.
